Op de grens van Brunssum en Hoensbroek ligt, op het voormalige terrein van Staatsmijn Emma, een groot complex waar het gezellige zorgcentrum Emmastaete onderdeel van uitmaakt. In dit gebouw komt alles samen: 31 zorgappartementen, 3 zorgafdelingen en het Cicero Expertisecentrum voor Behandeling en Begeleiding worden hier fijn gecombineerd met mooie woningen voor de buurt. Samen leven is het motto.

“Je leeft je leven en wij leven mee, dat is eigenlijk de kern waar we hier mee bezig zijn”, vertelt locatiemanager Ingrid Raaijmakers. “Met elkaar maken we er een mooie dag van en proberen we zoveel mogelijk naar iedereen individueel te kijken. Wat heeft iemand nodig om een fijne dag te hebben? En hoe kunnen we zorg en welzijn op die persoonlijke behoefte afstemmen? We zijn het afgelopen jaar van start gegaan met een cultuurverandering, met omdenken, anders kijken naar onze dagelijkse handelingen. Waar zijn we mee bezig, waarom doen we het zo? Kan het misschien ook anders?

Dus even afstand nemen van je gewoontes en het ‘bewust meeleven met iemand’ centraal stellen. Daar is de grootste winst te behalen en daar besteden we tijdens medewerkersbijeenkomsten dan ook alle aandacht aan.” Zingen met Linda

“Een goed voorbeeld is de werkwijze van onze muzikale activiteitenbegeleidster Linda”, gaat verantwoordelijke welzijn Han van Sloun verder. “Met haar gitaar gaat ze op pad en werkt daarbij als een MiMakker, alert en betrokken. Ze heeft geen vast programma in haar hoofd, maar gaat naar een afdeling toe, dat is dan natuurlijk wel gepland, en kijkt: waar zie ik onrust, waar zie ik verdriet of juist vreugde? Wie heeft er behoefte aan aandacht? Ze spreekt met muziek en kijkt of ze bij iemands emotie kan komen. Wie draait er om als ze begint te zingen, wie kijkt op? Zo ontstaat er iets spontaans.

Mensen volgen haar en gaan helemaal in de muziek op. We willen hierbij ook andere verbindingen gaan leggen: misschien biedt muziek wel de juiste afleiding als iemand onrustig is tijdens het wassen. We kunnen elkaar helpen en dat maakt de zorg zo mooi.”

Meer vrijheid

“In het kader van Cliënt Centraal en persoonsgerichte zorg willen we ervoor zorgen dat mensen meer vrijheid hebben op alle gebied, meer keuzevrijheid en meer bewegingsvrijheid”, gaat Ingrid verder. “De regie ligt bij de cliënt en de familie. Zo komen er nu mensen binnen op verzorging met een indicatie zzp 5. We proberen deze

cliënten zo lang mogelijk op onze open afdeling te verzorgen, waarbij we vooral kijken naar de persoon. Is iemand gedesoriënteerd op tijd, persoon of plaats? Bij dit laatste is het lastig om iemand in deze pilot te plaatsen want er bestaat een kans dat iemand gaat weglopen. Maar wat is er wel mogelijk, wat is verantwoord? Kan domotica hierbij ondersteunen? Samen met de familie maken we dan een keuze. Voor onze medewerkers is dit even wennen. Het zijn cliënten die toch andere aandacht nodig hebben. En matcht dat dan met de rest van de bewoners? Het is even zoeken naar hoeveel ruimte je iemand kunt geven. Ook in deze pilot gaan we weer duidelijk terug naar het individu, het zorgt bij ons allemaal voor bewustwording.”

Niet alleen

Han: “We organiseren veel leuke dingen en proberen daar de buurt ook bij te betrekken, leven is ook buiten leven. We maken deel uit van deze omgeving en proberen dan ook ansluiting te vinden met omwonenden om zo ook eenzaamheid tegen te gaan. Gezelligheid onderling is belangrijk, dat geldt voor de bloesemtochten of andere uitstapjes, zoals met de bus naar het zwembad, IKEA of de markt. Maar ook voor het samen tv kijken. Waar keek je vroeger naar? Via onze smart tv’s kunnen we dat programma op elk gewenst moment laten zien. Dat roept herkenning op. De dag de dag laten en kijken wat er gebeurt, eigenlijk doe je dat thuis ook. Daarnaast hebben we wensprojecten op individueel niveau, wat zou iemand leuk vinden om te doen. Zo is een echtpaar dat hier woont terug naar hun geboorteplaats Scheveningen gegaan. Ze stralen weer helemaal als ze terugdenken aan die fijne dag.”

Trots

“Ik ben trots op de stappen die we al hebben gemaakt”, vertelt Ingrid. “Gewoon samen leven, het klinkt zo eenvoudig. Maar een cultuuromslag is niet gemakkelijk. Het betekent namelijk dat we met ons allen ons gedrag moeten gaan veranderen, flexibel met planningen moeten omgaan als de situatie erom vraagt, goed leren kijken naar onze cliënten, minder in hokjes denken, onze samenwerkingsbereidheid verhogen.  Vraaggericht werken zullen we toch echt samen moeten doen. We willen een open cultuur creëren, dus kijken we ook over de bestaande disciplines heen: keuken, zorg, facilitair, we zijn een grote familie. We leggen verbindingen en zetten samen dingen in gang. Samen denken we in mogelijkheden en maken we dingen bespreekbaar. Zo proberen we elkaar als vanzelfsprekend vooruit te helpen waardoor onze cliënten de zorg en aandacht krijgen die ze willen en verdienen.”

Uit: Cicerone, editie december 2017